2. Onderwijs

maart 2007

Het is grappig om in de pers een heftige discussie aan te treffen over iets dat volstrekt zinloos is. Ik bedoel de discussie over wat beter is, het klassikale onderwijs, het competentiegerichte onderwijs, het voetbalgerichte onderwijs van Jeroen Vanheste of het holbewonersonderwijs van Bob Smalhout. Als minister Plasterk straks het DNA van het beste onderwijs kan formuleren, zullen we het te weten komen. Dan zitten we echter wel met een nieuw probleem, want van het beste is er maar één, en dat is ook het enige bezwaar ertegen, want we zijn allemaal verschillend, de leraren kunnen allemaal wat anders en de leerlingen willen allemaal wat anders; of niet. Aan dat zogenaamd beste onderwijs hebben we dus helemaal niets. Daar gaat het me om. We blijven verschillend, en gelukkig maar, één keer mezelf is al lastig genoeg. Of, ik citeer Walther Goes: "De mensen zouden veel eensgezinder zijn als ze zich realiseerden dat zij verschillend waren." Maar misschien zijn appels juist daarom toch beter dan peren en heeft niet Walther Goes gelijk maar George Orwell en zijn "Some animals more equal than others". Politieke dieren die "more equal" zijn, weten het uiteraard beter dan ouders, leraren en de betrokken kinderen en zullen het enige beste onderwijs op straffe van excummunicatie van bovenaf voorschrijven. Zo scheppen zij tevens veel werk voor veel canonschrijvers, controleurs en onderwijsambtenaren - "deregulering" heet dat, "pluriformiteit" heet dat, "respect" heet dat; je moet het maar snappen. Gelukkig is er sinds kort ook een partij voor normale dieren (u en ik inbegrepen) en komt er van de vrijheid van onderwijs nog iets terecht.

Uw columnist, V.L.

N.B.
Bob Smalhout vergeleek in de Telegraaf van 25 september 2004 de "Iederwijs" school met een opleiding tot holbewoner. Het AD Magazine van 15 januari 2005 zorgde voor een toepasselijke foto: een kind dat met kop en romp in een hol verdwijnt. Jeroen Vanheste vergeleek in het NRC-Handelsblad van 20 februari 2007 het onderwijs waarbij kinderen alles zelf moeten uitzoeken - zoals in het studiehuis - met het leren voetballen zonder trainer.

Print versie (pdf)